
Թաթուլ Մովսիսյանի «Հաշվապահական հաշվառում» (2-րդ լրամշակված հրատարակություն)
Գիրքը նախատեսված է հաշվապահական հաշվառումն ինքնուրույն ուսումնասիրող սկսնակների, ուսումնական հաստատությունների դասախոսների և ուսանողների, ինչպես նաև կազմակերպությունների հաշվապահների, ֆինանսահաշվային ոլորտի այլ աշխատողների համար:
Այս հրատարակությունն անդրադարձել է նաև ՖՀՄՍ-ներում և Հարկային Օրենսգրքում վերջին տարիներին կատարված փոփոխություններին, ինչպես նաև ընդգրկվել են նոր թեմաներ, այդ թվում.
- Հասույթ. կատարման պարտականություն, գործարքի գին, ճանաչում և չափում (ՖՀՄՍ 15)
- Վարձակալություն. դասակարգում, ճանաչում և չափում, կարճաժամկետ և փոքրարժեք ակտիվների վարձակալություն (ՖՀՄՍ 16)
- Գյուղատնտեսություն. կենսաբանական ակտիվներ և գյուղատնտեսական արտադրանք, բերքատու բույսեր (ՀՀՄՍ 16, ՀՀՄՍ 41)
- Ֆինանսական գործիքներ. դասակարգում, չափում, դեֆոլտ և ակնկալվող պարտքային կորուստներ (ՖՀՄՍ 9)
- Արտարժույթով տրված և ստացված կանխավճարներ (ՀՀՄՍ 21)
- Փոխառության ծախսումների կապիտալացում (ՀՀՄՍ 23)
- Հայեցակարգային հիմունքներ, ՀՀ-ում հաշվապահական հաշվառման նոր կարգավորումներ:
Նյութի մատուցման պարզ ու հստակ շարադրանքը, տրամաբանական հաջորդականությունը, ուսումնասիրած թեմաների ընկալումը ստուգող հարցերի ու առաջադրանքների առկայությունը թույլ են տալիս մատչելի և դյուրին դարձնել յուրացումը և նախանշել օգտագործողների շատ լայն շրջանակ:
Ծանոթանալ գրքի բովանդակությանը
Գիրքը ձեռք բերելու համար կարող եք զանգահարել (011) 607081, (091) 583121, (094) 583121

Արդյո՞ք անհրաժեշտ է ինքնահաշիվ գրել
Գոռ․
Բարև Ձեզ։ Հյուրանոցային համարը ամրագրել են Expedia-ի միջոցով , հիմա Expedia միջնորդավճարի հաշիվ է դուրս գրել։ Խնդրում եմ կասե՞ք իմ քայլերը՝ պե՞տք է ինքնահաշիվ գրել, թե՞ ոչ։

Ինչպե՞ս բաշխել չբաշխված շահույթը
Անահիտ․
Բարև Ձեզ։ Կազմակերպությունն ունի 2 սեփականատեր՝ 50% բաժնեմասերով։ 2024թ․-ի նոյեմբերին մի սեփականատերը մյուսին է փոխանցել իր բաժնեմասը։ 2024թ․-ի ընթացքում կուտակված շահույթը ինչպե՞ս պետք է բաշխել։ Իմ կարծիքով մինչև նոյեմբեր կուտակված շահույթը պետք է բաշխել հավասարաչափ, փոփոխությունից հետոյինը՝ ամբողջությամբ վճարել 100% բաժնեմասով սեփականատիրոջը։

Նոր իրական շահառուի հայտարարագիր
Միքայել․
Հարգելի հաշվապահներ, կազմակերպության միակ մասնակիցը փոխվել է (մասնաբաժինը նվիրատվության կարգով տվել է այլ անձի), ստացվում է՝ պե՞տք է ներկայացնել նոր իրական շահառուի հայտարարագիր, և ի՞նչ ժամանակահատվածում։ Շնորհակալություն։

Համատիրության գործունեություն
Տիգրան․
Ողջույն, հարգելի գործընկերներ, մի քանի հարց ունեմ համատրիությունների գործունեության հետ կապված․
1․ Արդյո՞ք համատիրությունները չեն կարող աշխատել շրջանառության հարկով
2․ Եթե պարտադիր ընդհանուր հարկման համակարգում է գործելու, ապա իրավաբանական անձանցից անդամավճար ստանալու համար պե՞տք է հարկային հաշիվ գրել և ԱԱՀ վճարել, թե՞ հաշիվ վավաերագիր
3. Իրավաբանական անձանց մասով դուրս գրված հաշիվներից առաջանու՞մ է շահութահարկ

Շրջանառության հարկի փոփոխություններ 2025թ․
Հովհաննես․
Հարգելի հաշվապահներ, խնդրում եմ պարզաբանեք․
1․ Արտադրական գործունեությունից ստացվող եկամուտներից արդյո՞ք նվազեցվում է տարածքի (արտադրամասի) վարձակալության վճարը (վարձակալությունը ստանում ենք կազմակերպությունից, և առկա է հաշիվ վավերագիր)
2․ Պետական աջակցության ենթակա գործունեության տեսակներով զբաղվող տնտեսվարող սուբյեկտները 01․01․2025-ից շարունակու՞մ են վճարել 5% շրջանառության հարկ, անկախ այն փաստից հարկային արտոնություններից օգտվելու հավաստագիր ստացել են, թե ոչ
3․ Այլ գործունեությունից ստացվող եկամուտներից նվազեցվում են անմիջականորեն կապված ծախսեր, եթե այդ ծախսերը կատարվում են ՀՀ-ից դուրս, և առկա չէ հաշիվ վավերագիր
Կանխավ շնորհակալություն։

Վարձակալության դադարեցում
Տիգրան․
Բարև ձեզ։ Ֆիզ․ անձը ՀՎՀՀ-ով տարածք է տվել վարձակալության պայմանագրով ԱՁ-ին և պայմանագրի ժամկետը լրանալուն պես դադարեցնում է գործարքը: Հարկը վճարել է ԱՁ-ի հաշվապահը։ Ի՞նչ է պետք ներայացնել հարկային մարմին գործարքը դադարեցնելու համար։

Արդյո՞ք վճարվում է արձակման նպաստ
Սանյա․
Ոստիկանության ծառայողին հաստիքի կրճատման հիմքով ազատելիս արձակման նպաստ վճավու՞մ է։

Կանոնավոր ուղևորափոխադրումների իրականացում
Աննա․
Հարգելի հաշվապահներ, կասե՞ք խնդրեմ՝ ՍՊԸ, որն աշխատում է ԱԱՀ-ով, իրականացնում է կանոնավոր ուղևորափոխադրում ոչ ներքաղաքային, հասույթը մուտքի օրդերով մուծվում է դրամարկղ, այս գործունեության համար չկա ՀԴՄ կտրոն, մինչև սեպտեմբերի մեկը գործունեությունը հարկվում է պետ տուրքով ամսական, այս դեպքում ԱԱՀ հաշվարկի ո՞ր տողում պետք է լրացվի հասույթը ու գանձվի ԱԱՀ: Կանխավ շնորհակալ եմ։

Ալկոհոլային խմիչքների վաճառք
Ալլա․
Բարձ Ձեզ, հարգելի հաշվապահներ։ Ալկոհոլային խմիչքների վաճառքի դեպքում այն պետք է սկանավորել, նման օրենք եմ կարդացել, բայց չեմ գտնում, ո՞վ կարող է ուղարկել հղումը։ Շնորհակալություն։

ԱԱՀ վերադարձի ձևակերպում
Գոռ․
Բարև ձեզ։ Կարո՞ղ եք օգնել՝ ԱԱՀ ետ վերադարձը հարկատուի հաշվին ինչպես ձևակերպել։

Հյուրատունը իրականացնում է նաև հանրային սննդի գործունեություն
Հասմիկ․
Բարև Ձեզ․ եթե հյուրատունը գտնվում է մարզում, ՍՊԸ-ն հարկվում է շրջհարկով, տրամադրում է նաև սնունդ։ Հարցս այսպիսին է՝ սնունդի մասը պետք է առանձնացվի և հարկվի 6% որպես հանրային սնունդ, թե՞ էլի 5% է հարկվելու։

Մեքենայի շահագործման հետ կապված ծախսերի ձևակերպում
Ալիկ․
Ֆիզիկական անձն ունի սեփական մեքենա և գրանցված է որպես ԱՁ։ Արդյո՞ք առանց ԱՁ-ին վարձակալության հանձնելու կարող է մեքենան շահագործել ԱՁ-ի համար և ծախսերը՝ ընթացիկ նորոգում, վառելիք և այլն, ձևակերպել ԱՁ-ով։

Դադարեցված ԱՁ հաշվետվություններ
Հայկ․
Բարև Ձեզ, հարգելի մասնագետներ: Եթե ԱԱՀ-ով աշխատող ԱՁ-ի գործունեությունը անորոշ ժամկետով դադարեցրել ենք հոկտեմբերի 28-ից, ապա հոկտեմբերի համար պե՞տք է հանձնել ԱԱՀ-ի հաշվարկը: Այս տարվա մեջ ուրիշ հաշվետվություններ չկա՞ն հանձնելու: Իսկ 2025թ մինչև ապրիլի 20-ը ո՞ր ձևերը պետք է հանձնել: Նշեմ, որ աշխատողներ չունի:

Վառելիքի ծախսագրում
Հայկուհի․
Բարև Ձեզ։ Եթե շահութահարկով աշխատող կազմակերպությունը առաքումներ է իրականացնում հիմնադրի կամ տնօրենի մեքենայով, կարո՞ղ ենք այդ մեքենայի համար ծախսած վառելիքը շահութահարկով ծախս ճանաչել։ Եվ արդյո՞ք որ անհատույց է մեքենան ԱԱՀ-ի և շահութահարկի լրացուցիչ պարտավորություն չի առաջանա։

Միկրոձեռնարկատիրությունը գերազանցել է 24 մլն շեմը
Գայանե․
Բարև Ձեզ։ Երբ միկրոձեռնարկությունը հոկտեմբեր ամսից գերազանցում է շեմը, ի՞նչ հարկային դաշտ է մտնում գերազանցող շեմը։

Անշարժ գույքի վարձակալության շրջանառության հարկ
Լուսինե․
Բարև, հարգելի մասնագետներ: ՍՊԸ-ին պատկանող անշարժ գույքը տրված է վարձակալության: ՍՊԸ-ը հարկվում է շրջանառության հարկով: 2025թ. սպասվող հարկային փոփոխությունների հետ կապված խնդրում եմ պարզաբանել.
1.Ադյո՞ք նշված գործունեությամբ զբաղվող ՍՊԸ կարող է շարունակել աշխատել շրջանառության հարկով, թե՞ այն կանցնի հարկման ընդհանուր համակարգ, և ըստ այդմ ինչպե՞ս է փոխվելու հարկման դրույքաչափը:
2. Որքա՞ն է կազմելու շրջանառության հարկի դրույքաչափը վարձակալության և անշարժ գույքի օտարման դեպքում:
Շնորհակալություն։

Ո՞ր օրվա փոխարժեքը հիմք վերցնել
Անահիտ․
Բարև, հարգելի հաշվապահներ, այսպիսի հարց․ Հայկական ռեզլդենտ կազմակերպությունը Հայաստանից դուրս ծառայություն է մատուցել, պետք է դուրս գրի ծառայության մատուցման հաշիվ վավերագիր։ Ծառայության մատուցման ամսաթիվն է 31․07․2024թ․, ո՞ր օրվա կուրսն եմ հաշվում 30․07․2024թ, թե՞ դուրս գրման նախորդ օրվա։

Լիզինգային գործարքի վաճառք ֆակտորինգով
Լուսինե․
Բարև Ձեզ։ Ցանկանում եմ տալ մի հարց՝ կապված ֆակտորինգային գործարքների հետ։ Արդյո՞ք հնարավոր է լիզինգային գործարքը ֆակտորինգով վաճառել բանկին՝ պահպանելով լիզինգի գումարների հավաքագրման իրավունքը, ինչպես նաև պահպանելով լիզինգի գույքի սեփականության իրավունքը և Բանկի փոխարեն կատարել նաև այդ լիզինգի պայմանագրով սահմանված հաշվառումը։ Եթե այո, ապա կարո՞ղ եք ասել՝ հաշվապահորեն ինչպե՞ս պետք է անել։

Հաշվի դուրսգրում արտարժույթով
Նոնա․
Ողջույն, հարգելի հաշվապահներ: Ոչ ռեզիդենտ ֆիզիկական անձին մատուցվել են միջազգային բեռնափոխադրման ծառայություններ ռեզիդենտ կազմակերպության կողմից: Կարո՞ղ է ռեզիդենտ կազմակերպությունը հաշիվը (ինվոյս) ներկայացնել արտարժույթով, և մատուցված ծառայությունների դիմաց գումարը ստանալ արտարժույթով:
Վերջին մեկնաբանություններ