Կայք հաշվապահների համար և ոչ միայն…
Իննա.
Կազմակերպությունը կատարում է միաժամանակ ԱԱՀ-ից ազատված և հարկվող գործունեություն ծառայության ոլորտում: Համաձայն Հ 27 ԱԱՀ-ը հաշվանցում է` ելնելով տեսակարար կշռից: Հարցս հետևյալն է՝ արդյո՞ք ճիշտ է չհաշվանցվող ԱԱՀ նվազեցնել շահութահարկ հաշվարկելիս որպես չփոխհատուցվող հարկեր ԱԱՀ-ի գծով, թե՞ կա այսպիսի կետ ՝ միացնել ԱԱՀ-ն ապրանքի գներին կամ վերագրել արտադրության կամ շրջանառության ծախսերին: Նշեմ, որ կազմակերպությունը ապրանք ձեռք չի բերում:
Նախապես, հարգելի կոլեգաներ, շնորհակալություն:
on Ավտոտեխսպասարկման գործունեություն: “Իսկ ներողություն բացի 10% շրջհարկից ել ինչ հարկեր պետք է վճարի եթե չունի աշխատող ,աշխատողն աձի տնօրենն է” Dec 18, 01:55
on Գործունեության դադարեցման հետ կապված: “փակելուց հետո չեն հատուցի, ուրեմն պիտի ազատեք աշխատողին, որ որպես չաշխատող մայրության նպաստ ստանա, եթե չեք կարող վճարել աշխատողին, ազատեք,…” Dec 17, 20:55
on Գործունեության դադարեցման հետ կապված: “Isk vorqan jamanak heto kpoxancen .Pakeluc heto kpoxhatucvi” Dec 17, 20:16 on Գործունեության դադարեցման հետ կապված: “մինրև լուծարումը պետք է փոխհատուցման դիմում ներկայացնեք,” Dec 17, 20:00 on Գործունեության դադարեցման հետ կապված: “Կներեք իսկ գործատուին լուծարումից հետո պետությունը հետ կփոխհատուցի գումարը։” Dec 17, 19:19
on Ի՞նչ վաճառքի գին սահմանել: “Հստակ սահմանված տոկոսադրույք չկա: Ինքնուրույն որոշեք ձեր վաճառքի գինը:” Dec 17, 16:09 on Դադարեցված ՍՊԸ հաշվետվություններ: “Հարց 1․որ սուբյեկտով հարմար է նրանով էլ գործեք 2025-ին, Կարող եք ՍՊԸ-ի գործունեությունը դադարեցնել,լուծարել, վաճառել, Հարց 2․ Այո ՍՊԸ-ի համար…” Dec 17, 14:02 on Ի՞նչ վաճառքի գին սահմանել: “դա հաշվարկելու հարց է , հստակ տոկոսով չի, տարբեր գործոնների հաշվարկով պիտի գին որոշել” Dec 17, 13:57 on ՏՏ ոլորտի արտոնություններ 2025թ․: “օրենքների փաթեթում սենց է գրված, մի նախագծում 1 են գրել ,մյուսում 2, «8)Կառավարության սահմանածբարձր տեխնոլոգիական ոլորտի գործունեության տեսակների ցանկում ներառված՝…” Dec 17, 13:55
Հոդված 26
2) սույն օրենքի 7 հոդվածի համաձայն հարկվող օբյեկտ չհամարվող և 15 հոդվածի համաձայն ԱԱՀ-ից ազատված գործարքների (գործառնությունների) գծով, ինչպես նաև այն գործարքների գծով, որոնց վրա չի տարածվում սույն օրենքի գործողությունը: Սույն կետում նշված դեպքերում մատակարարների հարկային հաշիվներում (ներմուծման դեպքում` մաքսային հայտարարագրերում, հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների կտրոններում, կրճատ հաշիվ ապրանքագրերում) առանձնացված ԱԱՀ-ի գումարները միացվում են ապրանքները ձեռք բերելու գնին կամ արտադրության շրջանառության ծախքերին, բացառությամբ սույն օրենքի 7 հոդվածի 3-րդ կետով սահմանված դեպքերի:
Շնորհակալություն, Արսեն, պատասխանի համար, բայց օգնիր հարցիս պատասխանը հասցնել ավարտին: Այս դեպքում, չհաշվանցվող ԱԱՀ պետք է միացվի ապրանքի գներին, քանի որ կազմակերպությունը ապրանք ձեռք չի բերում կապված իր գործունեության հետ, իսկ ԱԱՀ առաջացել է հիմն.միյոցների գնումից, ստացված ծառայություններից, ապա չհաշվանցվող ԱԱՀ պետք է հավասարաչափ բաժանվի այդ հիմն. միջ.-ի և ծառայությունների գներին, թե կարող եմ այն միացնել միայն հիմն.միջ.-ի արժեքին և հետո այն ամորտիզացնել, թե գոյություն ունի խիստ դիրքորոշում այդ մասին:
Նախապես շնորհակալություն:
Իննա, միացրեք ՀՄ-ին, հետո ամորտիզացրեք:
Իսկ ինչը վերաբերվում է ծառայություններին, որը վերաբերվում է ՀՄ-ին, Դուք Հիմնական միջոց ստանդարտով նայեք, թե որ ծախսերն են միցվում ՀՄ-ի հաշվեկշռային արժեքին: Եթե հարցեր առաջանան, կարող եք դիմել:
ՀՀ ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐԻ N 843-Ն ԵՎ ՀՀ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆՆ ԱՌԸՆԹԵՐ ՊԵՏԱԿԱՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ԿՈՄԻՏԵԻ ՆԱԽԱԳԱՀԻ N 6 ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ՊԱՐԶԱԲԱՆՈՒՄԸ «ԱՎԵԼԱՑՎԱԾ ԱՐԺԵՔԻ ՀԱՐԿԻ ՄԱՍԻՆ» ՀՀ ՕՐԵՆՔԻ 26-ՐԴ ՀՈԴՎԱԾԻ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՈՐՈՇ ՀԱՐՑԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐ
_______________ Տ. Դավթյան
N 843-Ն
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆՆ ԱՌԸՆԹԵՐ
ՊԵՏԱԿԱՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ԿՈՄԻՏԵԻ
ՆԱԽԱԳԱՀ
_____________Գ. Խաչատրյան
10 սեպտեմբերի 2009 թ. N 6
Պ Ա Շ Տ Ո Ն Ա Կ Ա Ն Պ Ա Ր Զ Ա Բ Ա Ն ՈՒ Մ
«ԱՎԵԼԱՑՎԱԾ ԱՐԺԵՔԻ ՀԱՐԿԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔԻ 26-ՐԴ ՀՈԴՎԱԾԻ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՈՐՈՇ ՀԱՐՑԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
1. Շահագործման ժամկետ ունեցող և արտադրական կամ այլ առևտրային նպատակներով փաստացի օգտագործված գույքի (մաշվածքի ենթակա հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների) օտարման դեպքերում «Ավելացված արժեքի հարկի մասին» ՀՀ օրենքի 26-րդ հոդվածի 2-րդ և 4-րդ մասերի դրույթները կիրառելիս հաշվի են առնվում գույքը գործունեության մեջ օգտագործված լինելու հանգամանքը և «Շահութահարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված ամորտիզացիոն նվազագույն ժամկետներին համապատասխան հաշվարկված մաշվածքի մեծությունը:
Նշված մոտեցմանը համապատասխան`
1) «Ավելացված արժեքի հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 26-րդ հոդվածի 2-րդ մասում նշված դեպքերում օրենքի համաձայն հաշվանցման ոչ ենթակա գումարը (հաշվանցվող գումարներից նվազեցման ենթակա գումարը) պետք է որոշվի հետևյալ բանաձևով.
ՀԳՆԵԳ= ՆՀԳx (ԱՆԺ – ԳՓՇԺ) / ԱՆԺ,
որտեղ`
ՀԳՆԵԳ-ն` հաշվանցվող գումարներից նվազեցման ենթակա գումարն է,
ՆՀԳ-ն` նախկինում հաշվանցված ԱԱՀ-ի գումարն է,
ԱՆԺ-ն` օրենքով սահմանված ամորտիզացիոն նվազագույն ժամկետն է,
ԳՓՇԺ-ն` գույքի փաստացի շահագործման ժամկետն է:
Եթե տվյալ դեպքում գույքի փաստացի շահագործման ժամկետը գերազանցում է տվյալ տեսակի գույքի համար օրենքով սահմանված ամորտիզացիոն նվազագույն ժամկետը, ապա հաշվանցվող գումարների նվազեցում չի կատարվում:
Վերը նշված բանաձևով հաշվարկվում է հաշվանցվող գումարներից նվազեցման ենթակա գումարը, մասնավորապես` նախկինում «ներմուծում ազատ շրջանառության համար» մաքսային ռեժիմով ներմուծված, գործունեության իրականացման ընթացքում որոշակի ժամանակ օգտագործելուց հետո «վերաարտահանում» մաքսային ռեժիմով ապրանքների արտահանման դեպքերում: Նշված դեպքերում, «Ավելացված արժեքի հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 7-րդ հոդվածի 15-րդ կետի համաձայն գործարքը ԱԱՀ-ով չի հարկվում (հարկման օբյեկտ չի համարվում) և օրենքի 26-րդ հոդվածի 2-րդ մասին համապատասխան այդ գործարքների գծով մատակարարների հարկային հաշիվներում (ներմուծման դեպքում՝ մաքսային հայտարարագրերում, հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների կտրոններում, կրճատ հաշիվ ապրանքագրերում) առանձնացված ԱԱՀ-ի գումարները ենթակա չեն հաշվանցման (պակասեցման),
2) «Ավելացված արժեքի հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 26-րդ հոդվածի 4-րդ մասում նշված դեպքերում օրենքի համաձայն հաշվանցման ոչ ենթակա գումարը (հաշվանցվող գումարներից նվազեցման ենթակա գումարը) պետք է որոշվի հետևյալ բանաձևով.
ՀԳՆԵԳ= ՆՀԳx (ԱՆԺ – ԳՓՇԺ) / ԱՆԺ- ԳՕՀԱԱՀ
որտեղ`
ՀԳՆԵԳ-ն` հաշվանցվող գումարներից նվազեցման ենթակա գումարն է,
ՆՀԳ-ն` նախկինում հաշվանցված ԱԱՀ-ի գումարն է,
ԱՆԺ-ն` օրենքով սահմանված ամորտիզացիոն նվազագույն ժամկետն է,
ԳՓՇԺ-ն` գույքի փաստացի շահագործման ժամկետն է,
ԳՕՀԱԱՀ-ն` գույքի օտարման գործարքի համար հաշվարկված ԱԱՀ-ի գումարն է:
Եթե տվյալ դեպքում գույքի փաստացի շահագործման ժամկետը գերազանցում է տվյալ տեսակի գույքի համար օրենքով սահմանված ամորտիզացիոն նվազագույն ժամկետը, կամ եթե սույն բանաձևով հաշվարկվող գումարը բացասական մեծություն է, ապա հաշվանցվող գումարների նվազեցում չի կատարվում:
2. Շահագործման ժամկետ ունեցող և արտադրական կամ այլ առևտրային նպատակներով ձեռք բերված գույքը մինչև տվյալ տեսակի գույքի համար օրենքով սահմանված ամորտիզացիոն նվազագույն ժամկետը դուրս գրվելու դեպքերում նախկինում հաշվանցված գումարը ճշգրտվում է հիմք ընդունելով գույքի փաստացի շահագործման ժամկետը: Այս դեպքում վերաձևակերպվող` հաշվանցվող գումարներից նվազեցման ենթակա գումարը որոշվում է սույն պարզաբանման 1-ին կետի 1-ին ենթակետում նշված բանաձևին համապատասխան:
3. Եթե սույն պարզաբանման 2-րդ կետում նշված կարգով հաշվանցվող գումարներից ԱԱՀ-ի գումարների նվազեցում կատարելուց հետո դուրս գրված գույքը, որպես նույն նպատակային նշանակություն ունեցող գույք, օտարվում է, ապա հաշվանցվող գումարները ավելացվում են սույն պարզաբանման 2-րդ կետին համապատասխան հաշվարկված` հաշվանցվող գումարներից նվազեցման ենթակա գումարի և գույքի օտարման ժամանակ հաշվարկվող` հաշվանցվող գումարներից, օրենքի 26-րդ հոդվածի 4-րդ մասին համապատասխան, նվազեցման ենթակա գումարի դրական տարբերության չափով: Ընդ որում` գույքի օտարման ժամանակ հաշվանցվող գումարներից նվազեցման ենթակա գումարը հաշվարկելիս սույն պարզաբանման 2-րդ կետում նշված կարգով կատարված նվազեցումը հաշվի չի առնվում:
Օրինակ.
Կազմակերպությունը դուրս է գրել հաստոց, որի ձեռքբերման պահին հաշվանցված գումարը կազմել է 1500.0 հազ. դրամ: Հաստոցը շահագործվել է 3 տարի: Հաստոցի ամորտիզացիոն նվազագույն ժամկետը 5 տարի է: Հաստոցը դուրս է գրվել և դուրսգրման պահին հաշվարկվել է, որ հաշվանցվող գումարից նվազեցման ենթակա գումարը պետք է կազմի 600.0 հազ. դրամ {1500 x ( 5-3) /5}: Հաշվանցվող գումարից նվազեցում կատարելուց (դուրս գրման հաշվետու ժամանակաշրջանի ԱԱՀ-ի հաշվարկի «16.2 Բ» տողում արտացոլելուց) հետո, հաջորդ հաշվետու ժամանակաշրջանում, գույքը որպես հաստոց օտարվել է այլ կազմակերպության, որի մասով հաշվարկված ԱԱՀ-ի գումարը կազմել է 500,0 հազ. դրամ: Օտարման պահին հաշվարկվող` հաշվանցվող գումարից նվազեցման ենթակա գումարը կազմել է 100,0 հազ. դրամ {[1500 x ( 5-3) /5] -500}: Հաստոցի դուրսգրման պահին և գույքի օտարման պահին հաշվարկված` նվազեցման ենթակա գումարների դրական տարբերությունը կկազմի 500,0 հազ. դրամ (600,0 հազ. դրամ-100,0 հազ. դրամ), որը գույքի օտարման հաշվետու ժամանակաշրջանում կազմակերպությունը արտացոլում է ԱԱՀ-ի հաշվարկի «16.2 Ա» տողում` որպես հաշվանցվող գումարների ավելացում:
4. «Ավելացված արժեքի հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 26-րդ հոդվածի 4-րդ մասով սահմանված` ԱԱՀ-ով հարկվող գործարքների հարկվող շրջանառության նկատմամբ հաշվարկված ԱԱՀ-ի գումարների և այդ գործարքների մասով ձեռքբերումների (ձեռք բերված (կամ ներմուծված) ապրանքների ու ստացված ծառայությունների) գծով մատակարարների հարկային հաշիվներում (մաքսային հայտարարագրերում, հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների կտրոններում, կրճատ հաշիվ ապրանքագրերում առանձնացված ԱԱՀ-ի գումարների միջև առաջացող բացասական տարբերություն չի հաշվարկվում արտադրության պրոցեսում առաջացած այն թափոնների կամ արտադրության համար ոչ պիտանի այլ նյութերի օտարման այն դեպքերում, որոնց մասով ԱԱՀ-ի գումարները հաշվի են առնվել (առնվելու են) արտադրանքի իրացման գործարքների մասով օրենքի 26-րդ հոդվածի 4-րդ մասը կիրառելիս:
Օրինակ.
Կազմակերպությունը ընթացիկ տարվա 1-ին եռամսյակում ձեռք է բերել 3 տոննա հումք, որի համար բանկային փոխանցմամբ վճարել է 4.0 միլիոն դրամ ԱԱՀ: Այդ հումքից ստացված ամբողջ պատրաստի արտադրանքը ընթացիկ տարվա 3-րդ եռամսյակում մեկ գործարքով օտարվել է մեկ այլ կազմակերպության: Այդ գործարքի ԱԱՀ-ով հարկվող շրջանառության նկատմամբ հաշվարկված ԱԱՀ-ի գումարը կազմել է 6.0 միլիոն դրամ: Այդ գործարքի իրականացման համար կատարված բոլոր ձեռքբերումներին (ներառյալ` հումքին) վերաբերվող ԱԱՀ-ի գումարը կազմել է.
տարբերակ 1` 5,6 միլիոն դրամ,
տարբերակ 2` 6,3 միլիոն դրամ:
Կազմակերպության մոտ երկրորդ տարբերակի դեպքում ԱԱՀ-ով հարկվող գործարքների հարկվող շրջանառության նկատմամբ հաշվարկված ԱԱՀ-ի գումարի (6,0 միլիոն դրամ) և այդ գործարքների մասով ձեռքբերումների (ձեռք բերված (կամ ներմուծված) ապրանքների ու ստացված ծառայությունների) գծով մատակարարների հարկային հաշիվներում (մաքսային հայտարարագրերում) առանձնացված ԱԱՀ-ի գումարի (6,3 միլիոն դրամ) միջև առաջանում է բացասական տարբերություն (0,3 միլիոն դրամ): Բացասական տարբերության այդ գումարը կազմակերպությունը հաշվանցվող գումարներից նվազեցնում է 3-րդ եռամսյակի ԱԱՀ-ի համար ներկայացվող ԱԱՀ-ի հաշվարկով («Ավելացված արժեքի հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 26-րդ հոդվածի 4-րդ մասին համապատասխան)` արտացոլելով այդ գումարը հաշվարկի «16.2Բ» տողում:
Կազմակերպությունը հետագայում օտարում է ձեռքբերված հումքի թափոնները: Այդ գործարքի համար հաշվարկված ԱԱՀ-ի գումարը կազմել է 0.2 միլիոն դրամ: Վերը նշված երկու տարբերակների դեպքում էլ կազմակերպությունը թափոնների մասով «Ավելացված արժեքի հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 26-րդ հոդվածի 4-րդ մասով սահմանված բացասական տարբերությունը չի հաշվարկում, քանի որ հումքի մասով ԱԱՀ-ի գումարները հաշվի են առնվել արտադրանքի իրացման գործարքների մասով օրենքի 26-րդ հոդվածի 4-րդ մասը կիրառելիս:
Նույն մոտեցումը կկիրառվեր, եթե թափոնները օտարվեին մինչև պատրաստի արտադրանքի օտարումը:
Արսեն, շնորհակալություն պատասխանի համար, յուրացնեմ պարզաբանումը, հարկ լինելու դեպքում կրկին կդիմեմ, շնորհակալություն: